ارزیابی مقاومت تعدادی از ارقام نیشکر به ساقه‏خوارها (.sesamia spp) در مرحله پنجه زنی

ساقه ‏خوارهای نیشکر (sesamia nonagrioides و s. cretica) در نسل اول، باعث مرگ جوانه مرکزی نیشکر می گردند. در این تحقیق مرگ جوانه مرکزی ایجاد شده توسط ساقه خوارها در 148 رقم نیشکر مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی ها در شرایط آلودگی طبیعی در مزرعه در دو کشت و صنعت امام خمینی (ره) و کارون در خوزستان انجام شد. در هر دو ایستگاه درصد مرگ جوانه مرکزی در هر رقم تعیین شد. برای یکسان نمودن نتایج به دست آمده از دو ایستگاه، از شاخصی به نام شاخص مرگ جوانه مرکزی استفاده شد. به خاطر این که یافته ‎های به دست آمده از ارقام دارای توزیع نرمال بودند، ارقام نیشکر با استفاده از روش محاسبه فواصل انحراف معیار از میانگین طبقه بندی شدند، سپس با استفاده از روش تجزیه تشخیصی کانونی سهم متغیرها در این تفکیک و صحت این طبقه بندی تایید گردید. براساس نتایج این بررسی، ارقام با کمتر از 71/4 درصد مرگ جوانه مرکزی مقاوم، بین 72/4 تا 11/8 درصد نیمه مقاوم، بین 12/ 8 تا 24/12 درصد نیمه حساس و بیش از 24/12 درصد حساس معرفی شدند. ارقام تجاری cp57-614 و nco310 در این مرحله به ترتیب در گروه مقاوم و حساس قرار گرفتند. به طور کلی در فرایند این تحقیق، طیف وسیعی از درجات مختلف مقاومت ارقام نیشکر به ساقه‎ خوارها مشاهده شد ) 16 درصد از ارقام مورد مطالعه مقاوم، 36 درصد نیمه مقاوم، 34 درصد نیمه حساس و 14 درصد حساس بود)، بنابراین برای برنامه‏ های بلندمدت اصلاح نیشکر، پتانسیل مناسبی از مقاومت در بین ارقام وجود دارد که می ‏توان برای رفع مشکل از آن ها استفاده نمود.